Denerwujące błędy w tłumaczeniu i redakcji książek

Nie każda książka jest idealna. Czasami zdarzają się potknięcia w przygotowaniu tekstu. Bywa, że są to pojedyncze błędy, innym razem błąd goni błąd. A jakie są najbardziej denerwujące? 

Uwaga!

Na wstępie chciałabym zaznaczyć, że nie chodzi mi tutaj o uderzenie w jakieś konkretne wydawnictwo, tłumacza bądź redaktora. Mam świadomość, że błąd, który trafia do druku nigdy nie jest winą tylko jednej osoby. Wiem, że osoby zaangażowane w ten proces wykonują ciężką pracę i wcale im nie ujmuję. Wiem też, że każdemu zdarzają się pomyłki, bo jesteśmy tylko ludźmi. Niemniej: takie błędy bywają w książkach i czasami za bardzo nie zwraca się na nie uwagi, a innym razem dość żywo o nich dyskutuje. Poniżej prezentuję subiektywną listę błędów, które zauważam w książkach najczęściej, a które (niestety) działają mi na nerwy.

Zmiana płci autorów

Autorzy czasami dedykują książki innym autorom. Albo wspominają ich w podziękowaniach. Albo akcja rozgrywa się we współczesnym świecie, więc bohaterowie czytają te same książki, co czytelnik. Tym sposobem nazwiska znane odbiorcy mogą pojawić się nie raz, nie dwa. I o ile w angielskim nie ma problemów, ponieważ imion nie odmienia się przez przypadki, tak deklinacja w Polsce stanowi gwóźdź do trumny... Niestety to ona sprawia, że niektórym autorom zmienia się płeć. I tym sposobem ostatnio przeczytałam, że Wonder Woman: Zwiastunka wojny zostało napisane przez Leigha Bardugo, a nie Leigh, autorkę m.in. Szóstki wron. Podobny los spotkał kiedyś Alexandrę Bracken, z której zrobiono Alexandra. A jestem przekonana, że to nie jedyne przypadki, kiedy podobne sytuacje miały miejsce.

Pomyłki interpunkcyjne

Kojarzę sytuacje, w których blogerzy czytali książki z długopisem w ręce i zaznaczali błędy popełnione przez autorów/redakcję. I chociaż jeszcze nie dotarłam do tego etapu, zdarzało mi się krzywić, widząc oczywiste błędy interpunkcyjne. A już na pewno odczuwam frustrację, kiedy widzę, że pomylono dywiz z półpauzą (serio, ten błąd mnie bardzo boli, w dzień obrony odkryłam, że w wydrukowanej pracy magisterskiej też mi go raz nie sformatowało i byłam zdruzgotana). Są takie błędy, które pewnie przeoczę, ale niektóre niezwykle rzucają mi się w oczy i nie wątpię, że osoby, które skończyły kierunek powiązany z polonistyką, mogą cierpieć podwójnie, widząc takie potknięcia... Bo bądźmy szczerzy: przecinki mają znaczenie.

Błędy w składzie

Czasami zabraknie fragmentu tekstu, a czasami błędy wynikają ze zmiany sposobu zapisywania dialogów w danym państwie i np. wypowiedź danego bohatera nie została rozpoczęta półpauzą/pauzą. Jednakże ta sytuacja, choć stanowi niedopatrzenie, aż tak mnie nie irytuje. Bardziej frustrujące jest, gdy opis zlewa się z dialogiem, kiedy nie ma między tymi dwoma partiami żadnego oddzielania. I nagle wypowiedź danego bohatera przechodzi w opis wykonywanej przez niego czynności. W jednej linijce. I tak, to trochę utrudnia czytanie, a na pewno chwilowo wybija z rytmu...

Nieznajomość terminów

To bardzo kłopotliwe zagadnienie. Mam świadomość, że każdy język rządzi się innymi prawami. Wiem, że niektórych pojęć nie da się łatwo przetłumaczyć na polski. Są zwroty, które w oryginale mieszczą się w jednym słowie, z kolei po polsku rozpisywane są na kilka wyrazów. Czasami znalezienie trafnego tłumaczenia jest trudne i sama nie wiem, jak w niektórych przypadkach bym się zachowała. Trudne jest również tłumaczenie slangu i... stąd się biorą różne problemy. Przykład? Kojarzycie czekoladki Reese's? Po angielsku na podobne wytwory mówi się peanut butter cup. W jednej książce przetłumaczono to jako kubek z masłem orzechowym. I tak, będę to wypominać do końca życia. 

Problematyczne jest również tłumaczenie zwrotów slangowych czy mowy potocznej, np. get sh*t done, które tłumaczone na polski jakimś sposobem czasami zawiera wulgaryzm g*wno, choć nie powinno, ponieważ oryginał to po prostu nieco bardziej wulgarne, emocjonalne stwierdzenie na wykonanie jakiegoś zadania, pracy itp.

Wydaje mi się, że to najpowszechniejsza grupa błędów, ponieważ zdarza się, że nieznajomość jakiegoś zwrotu albo nieumiejętne jego przetłumaczenie może totalnie zmienić wydźwięk książki czy fabuły. Serio, możę okazać się, że nasza polska wersja jest zupełnie inna od oryginalnej.

To błędy, które najczęściej zauważam i które najbardziej mnie rażą. A jak to jest z Wami? Zauważacie jeszcze jakieś?

Nie bądź ukwiał, polajkuj Kulturalną meduzę na Facebooku!